Arabuluculuk, taraflar arasındaki anlaşmazlıkların yargısal olmayan bir yoldan çözülmesi için başvurulan alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Türkiye’de arabuluculuk sistemi, son yıllarda özellikle ticari uyuşmazlıkların çözümünde tercih edilen bir yöntem haline gelmiştir.
Tarihsel Gelişim:
Türkiye’de arabuluculuk sistemi, 2012 yılında kabul edilen 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu ile resmen başlamıştır. Kanunun amacı, tarafların kendi aralarında gönüllülük esasına dayanarak ve bir arabulucu aracılığıyla uyuşmazlıklarını hızlı, ekonomik ve etkin bir şekilde çözümlemelerini sağlamaktır.
Arabuluculuk Süreci:
Arabuluculuk süreci, tarafların anlaşmazlığa düştüğü konularda bir arabulucuya başvurarak, uyuşmazlığın çözümü için birlikte çalışmalarıyla başlar. Taraflar, arabulucunun yönlendirmesiyle konuşarak ve müzakere ederek bir çözüme varmaya çalışırlar. Eğer taraflar arasında bir uzlaşma sağlanırsa, bu uzlaşma yazılı bir protokole bağlanır ve bu protokolün icra edilmesi için yargıya başvurulabilir.
Arabulucunun Özellikleri ve Rolü:
Arabulucu, tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişidir. Arabuluculuk sürecinde, arabulucunun en önemli görevi taraflar arasında bir iletişim köprüsü kurmaktır. Arabulucu, tarafların duygularını ve ihtiyaçlarını anlamaya çalışır, onlara farklı perspektifler ve çözüm önerileri sunar, ancak bir kararı dayatmaz.
Arabuluculuk Sisteminin Avantajları:
Hızlı Çözüm: Arabuluculukla, uyuşmazlıklar genellikle birkaç oturum içerisinde çözümlenebilir.
Daha Az Maliyetli: Mahkeme süreçlerine göre genellikle daha ekonomiktir.
Gizlilik: Arabuluculuk süreci gizli bir süreçtir, bu nedenle tarafların özel bilgileri kamuya açıklanmaz.
Esneklik: Taraflar, süreci ve sonucu kontrol edebilir, böylece kendi çözümlerini yaratabilirler.
Sonuç:
Türkiye’de arabuluculuk sistemi, hukuk sisteminin yükünü hafifletmeye yardımcı olan ve taraflara daha hızlı, ekonomik ve özelleştirilmiş çözümler sunan bir alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Özellikle ticari anlaşmazlıklarda, tarafların ilişkilerini sürdürmelerine olanak tanıyan bu yöntem, gün geçtikçe daha da popüler hale gelmektedir.